ANIZ BAHANE

Hububatta hasat döneminin başlamasıyla birlikte anız yangınları haberlerini sık sık duymaya başladık. Oysa her yıl olduğu gibi bu yılda farklı bir şey yaşamıyoruz nedendir bilinmez her yıl aynı haberler aynı insan ve hayvan ölümleri ekipman kayıpları ve birçok maddi hasarlar yaşanmaktadır.
"Diyarbakır'da, Köksalan Mahallesi, Bağacık Mahallesi, Yazçiçeği Mahallesi ve Ağaçsever Mahallelerinde 7 bin 900 dekar tarım alanının yandığı, bunun 6 bin 789 dekarında anız, bin 111 dekarında ise hasadı yapılmamış buğday ekili olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca alet ekipmanlar sulama tesisleri, küçükbaş hayvanların zarar görmesi insanların can kaybı beni derinden üzdü. Anız yangını haberleri gelmeye devam ederken Adana, Düzce vs bizlerin sadece üzülerek bir fayda sağlamayacağımızın farkındayım. Çıkan yangınların sebebini elektrik telleri, şahıslar veya kurumlar üzerinden suçlu aramaktansa çözüme dair neler yapılacağına dair herkes üzerine düşeni yaparsa daha sağlıklı olur diye düşünüyorum yapılmış gibi yapılanlar evrak üzerinde kalan denetimler iş sağlığı güvenliği gibi eğitimlerin gerçek amaca yönelik olması dileğimle.
Kısaca anızı hatırlayacak olursak tarımsal üretim sonucunda hasat edilen tahılların toprakta kalan kök ve saplarıdır. Çiftçilerimizin anızı yakma nedenleri; Bölgemizde hububat hasadı biçerdöverle yapılmakta olup, hasat sırasında iyi bir tarla tesviyesinin olmaması sebebiyle saplar yüksekten kesilerek toprak yüzeyinde fazla miktarda bitki sapı kalmakta iyi bir tohum yatağı hazırlanmasına imkân vermemektedir. Üreticilerimiz iyi bir tohum yatağı hazırlamak, kolay ekim yapmak, yabancı otları temizlemek, hastalık ve zararlıları yok etmek, ikinci ürün için az masraf etmek için anızı yakmaktadır. Fakat anızı yakmak toprağın fiziksel, kimyasal ve biyolojik dengesini bozmaktadır. Anızı yaktığımız zaman toprağımızdaki organik madde yok olur. Organik madde yağış sularının emilmesi ve tutulması, erozyonun önlenmesi, toprağın havalandırılması, bitki besin elementleri ihtiyaçlarının karşılanması gibi çok önemli işlevlere sahiptir. Bitki artıkları toprağı su ve rüzgâr erozyonuna karşı koruma sağlamaktadır. Anız yakma sonrasında koruyucu bitki örtüsü yok olduğundan toprak erozyona açık hale gelmektedir. Anız yakılması ile toprağın verimliliği azalır. Hastalık, zararlı ve yabancı ot gelişimi artar, sap artıkları çürüyerek toprağın karbon, azot ve diğer bitki besin elementleri içeriğini artırmaktadır. Anız yakılmasının önlenmesi için alınacak alternatif tedbirlerle ilgili olarak, teknik elemanların, çiftçilerin eğitilmesini ve kamuoyunun bilgilendirilmesini sağlamalıyız. Üreticiler anıza direk ekim konusunda bilgilendirilmeli gerekli ekim makineleri demostrasyonları yapılıp üretici anıza direk ekime teşvik edilmelidir. Biçerdöver sürücülerinin operatör belgesi olmalıdır, anızın yakılmasına meydan vermeyecek şekilde mümkün olan en alt seviyeden biçim yapmaya dikkat etmeli.
Kırsal alanda çalışan biçer-döverler dâhil tüm araçlarda yangın söndürücü bulundurulmalıdır. Tüm biçerdöver kullanıcıları iş sağlığı ve güvenliği hakkında eğitim almış olsun ki daha dikkatli ve güvenli bir çalışma yapabilsinler. Anızın yakılmaması için gerekli cezai işlemlerde yasal dayanaklar vardır. Cezai İşlemlerde yasal dayanaklar: 2872 Sayılı Çevre Kanunu’nun, Ek-1 Maddesi “Anız yakılması, çayır ve meraların tahribi ve erozyona sebebiyet verecek her türlü faaliyet yasaktır.” denilmektedir TOPRAĞIN KORUNMASI TÜM PAYDAŞLARIN KATKISI İLE SAĞLANACAKTIR -Çiftçi eğitimi programlarında anız yangınları ve zararları anlatılmalıdır. -Eğitim-yayım çalışmalarında sivil toplum örgütlerinin katkılarıyla çevrede duyarlılık artırılmalıdır. Anız yakılmasının yasak olduğu yerleşim yerlerindeki çiftçiler, anız yakılması sonucu meydana gelebilecek orman yangınları konusunda, toprak ve çevreye zararlar hususunda tarım danışmanları tarafından bilgilendirilmelidir. Bu bilgilendirmeler mahalle toplantıları şeklinde yapılmalıdır. Yollardaki otlar temizlenerek yanıcı materyal kaldırılmalı, yol kenarlarında, anız yangınlarının zararlarına ilişkin uyarıcı levhalar asılmalıdır. Günümüzde anız yakmak orman yangınlarına sebep olmaktadır. Ormanlarımızın kıyısında olan buğday ve arpa tarlaları bu bakımdan büyük riskler taşımaktadır. Ülkemizde her yıl anız yangınları ile yakılan ve canlılar için yaşam kaynağı olan oksijen üreticisi binlerce dönüm ormanımız yanarak kül olmaktadır. Toplanan anız artıklarının hayvan yetiştiriciliğinde altlık olarak kullanılarak, elde edilen hayvan gübresini, anızın toplandığı tarlalara VERMELİYİZ. Anızı malç olarak toprağa karıştırabiliriz. Biçerdöverle hububat hasadını, toprak yüzeyine yakın yapmalıyız. Hasat sonrası parçalanma ve çürümeyi kolaylaştırmak için, sapları parçalayıcı alet ekipman kullanarak, anız toprağa karıştırılmalıdır. Anızların daha çabuk parçalanıp ayrışarak organik maddeye, dönüşmesini sağlamak amacı ile toprağa, tarım danışmanlarının tavsiyesi ile gerekli uygulamalar yapılmalıdır. Tohum yatağı hazırlamak için modern tarım teknikleri kullanılmalıdır. Hastalık ve zararlılar ile mücadele de en uygun mücadele yöntemi seçilmelidir. Anıza doğrudan ekim metotları üreticilere anlatılmalıdır.
Hububat alanlarının korunması çevrenin ve canlıların korunması sosyal sorumluluğumuzdur bahane aramakla zaman kaybetmeyelim.