AYÇİÇEĞİ

Rusya, Ukrayna ve Moldova’da ayçiçeği üretiminde dünyada önde gelen ülkeler arasında olmasına rağmen çiçeklenme döneminde yaşanan kuraklık nedeniyle verim düşmüş. Üretim miktarı %10 azalmıştır. Rusya, Moldova ve Ukrayna’nın ayçiçeği tohumu yerine ham yağ satarak ihracatta daha fazla gelir sağlamıştır. COVID-19 nedeniyle gıda tüketiminin artması nedeniyle Ayçiçek yağı kullanımı rekor düzeyde artmıştır.

AYÇİÇEĞİNİ AZ ÜRETİP ÇOK TÜKETİYORUZ başlığı ile YENİ MERAM gazetesinde 02.09.2020 tarihli köşe yazımda ele almıştım ama hiçbir ilerleme maalesef kaydedemedik. 2020/2021 pazarlama yılında eylül ayı itibariyle dünya genelinde 2,28 milyon ton ithalat ve 2,60 milyon ton ihracat gerçekleşmiştir. Ayçiçeği ihracatında önde gelen ülkeler ise AB ülkeleri ve Rusya’dır.
Dünyada ayçiçeği üretimi 2019/2020 ( kaynak USDA) üretim sezonunda 56.780 milyon ton, tüketim 55.700 milyon ton iken Türkiye’nin 2019 yılı ayçiçeği ithalatı 1 milyon 136 bin ton ayçiçeği üretimi ise 1 milyon 950 bin ton olmuştur. Bitkisel üretim genel müdürlüğünün raporuna göre 2020/2021 pazarlama yılında Haziran ayı itibariyle dünya genelinde 2,72 milyon ton ithalat gerçekleşmiştir. Dünya ayçiçeği ithalatının yaklaşık % 36'sını Türkiye %23 ise AB ülkeleri gerçekleştirmiştir. Ülkemizde ayçiçeği tohum ithalatı 2019 yılında 1.1 milyon ton ve 516 bin $ dır.2019 yılının ilk beş ayında 684 bin ton olan ithalatımız 2020 yılının aynı döneminde 741 bin ton olmuştur. Bu yıl Rusya, Çin, Bulgaristan, Moldova‘dan ayçiçeği tohumu ithal ettik. Maalesef Türkiye ayçiçeğinde ithalatçı durumundadır. Fiyatlarda değişkenlik bize bağlı olmayıp yapmamız gereken üretim ve tüketimi dengeleyebilmektir. Ülkemiz ve çiftçimiz buna hazır yeter ki tarım politikalarımız buna göre düzenlensin. Bunun için ne yapabiliriz ? Tarım politikalarında yağlı tohum üretim potansiyeli artırılabilir, destekleme primleri artırılabilir, tarımsal sulama, havza bazlı üretim ve destekleme modelleriyle sürdürülebilir hale getirilebilir.
Adana, Tekirdağ, Konya, Çanakkale, Kırklareli ve Edirne’de Samsun, Çorum, Tokat ve diğer illerde ayçiçeği üretimi yapılmaktadır. 2021 üretim sezonunda üretimde verim kuraklığa bağlı olarak düşmüş üretim alanları giderek azalmıştır. 2022 üretim sezonunda üretim planlaması sözleşmeli üretim üretimden hasata kadar ürün takibi ve üretimde tüm paydaşların katkısıyla en büyük faydayı sağlayarak kendi kendimize yeten bir ülke olmamız dileğimle.