BUNALIM ÇAĞINDA ANLAMSIZ SORU

Adalet mi, merhamet mi?
Soru bu...
Elbette başlık cümlesi ironi taşıyor. Haz ve hız döngüsü içinde yuvarlanıp giden insanlık için başka bir gezegenden seslenir gibi sanki. Daha fazla haz, daha fazla hız... gelecek "hız" la gelecek-miş!!!
İnsanlığın iki büyük belasına dikkat çekiyorum. Haz/hız...
Asıl maksadım Adalet ve merhamet kavramlarını konu edinmek ve asıl soruyu tekrar soruyorum. Adalet mi, merhamet mi..?
Büyük olasılıkla adalet talebi tartışmasız bir şekilde öne çıkacaktır. İlk insandan bu yana kadim bir talep olarak bu normal karşılanmalıdır. Öyle ki kötüler, suçlular ve hatta zalimler bile adalet talep ederler. İnsan doğası gereği yapıp ettiklerine ve neredeyse bütün eylemlerine gerekçeler üretir. Kötüler ve zalimler bile eylemlerini aklamak için bunu yapma gereği duyarlar.
Adalet, tecellisi açısından yasa/kanun ile birlikte düşünülmelidir. Burası yasanın kimin tarafından, hangi ilkeler esas alınarak yapılacağı ve kimin tarafından nasıl uygulanacağı konusunu gündeme getirir.
Yani adalet doğası gereği normatif olmak zorundadır.
Sonuçta "müesses nizam" statüko/ kurum kuruluş/ amir memur / yargı, ceza, infaz gibi uzantılar kaçınılmaz olarak ortaya çıkacaktır.
Bir başka yönüyle yasa/kanun yapma süreçlerinde kendini seçkin görenler/ güç odakları/ örgütlü sınıfsal organizasyonlar/ etnik unsurlar/ dinî mezhebi oluşumlar kendi lehlerine hükümler koymak için mücadele edecekler ve kaçınılmaz olarak adalet duygusu zarar görecektir.
Burada yanlış anlamaları önlemek adına hemen bir cümle kurmalıyım.
Adalet üzerine söylediklerim asla adalet talebinden vazgeçmek anlamında değil bilakis tecellisi zor da olsa onurlu ve özgür bir yaşam için kesintisiz olarak adalet talebinde bulunmak anlamındadır.
Merhamet...
Evet, merhamet mutlu, huzurlu, özgür ve onurlu bir hayatın iksiridir.
Benim düşüncem odur ki, merhamet adaletten daha öncelikli ve daha önemlidir. Hatta merhamet adalet ihtiyacını azaltır.
Sözgelişi bir kötülüğe misli bir kötülük ile karşılık vermek adalet olabilir. Ama bir kötülüğe misli ile karşılık vermek yerine affederek karşılık vermek merhamettir ancak yüce gönüllü kişiler bunu yapabilir.
Bireyin ve toplumun hayatını mümkün olduğunca "merhamet" ekseninde kurabilseydik daha yaşanabilir bir dünyamız olacaktı. Buna güçlü bir şekilde inanıyorum.
Farklı bir tartışma açmayı göze alarak bir tesbitimi burada kaydetmeliyim. Ne yazık ki bugün toplumda yaygın bir kanaat olarak, güçlünün merhamet göstermesi bir lütuf, zayıfın merhamet talebi acziyet gibi algılanıyor. Berbat bir durum…
Ayrıca ele almayı düşünüyorum inşallah...
Söylenecek daha çok söz var lakin ben bir cümle ile bitirmek istiyorum.
Aslolan merhamettir.