Geçmişte Konya’nın eğlence merkezlerinden Konya sinemaları

Tarihi ile kültürü ile gelenek görenekleri ile musikileri ve eğlenceleri tam bir kültür hazinesi olan Konya’da 20. yüzyılın önemli buluşlarından olan sinemada yeniliğe açılan bir kapı idi. Konya’da bu sinema geleneği yeniliğine açılan ilk şehirlerden idi.
Konya’da ilk sinema gösterimi Amerikalı misyoner Dr. Da’tın özel hastanesinde “Hristiyan Gençlik Teşkilatı” tarafından yapılmıştır. Doğal olarak bu gösteriler sessiz filmler ile olmuştur. Konya’nın ikinci sinema mekanı Sanayi Mektebindeki müsamere ve tiyatro gösterilerinin yapıldığı salondur. Bu salona bir oynatıcı makine ve perde konularak bu ihtiyaç yerine getirilmiştir. Solanda gösterilen filmler de sessiz ve daha çok manzara içerikli filmlerdi. Salondaki sinema gösterileri erkekler ile hanımlara ayrı ayrı saatlerde yapılmakta idi. Bu bilgileri 1922 yılında yayınlanan Babalık gazetesinden öğreniyoruz. Sinema salonları arasında önemli bir yeri olan Konya’nın üçüncü ve tarihi mekanı olarak Belediye sinemasını gösterebiliriz. Bu salon aslında tiyatro gösterileri için yapılmış ve yanı başında Gayri Müslim Okulu olarak faaliyet gösteren okulun tatbikat sahnesidir. 1922-23 mübadelesinden sonra okul ve tiyatro salonu hazineye geçmiştir. Daha sonraları Tiyatro Salonu Konya Belediyesine devredilerek belediye tiyatro ve sinema salonu olarak hizmet vermiştir. Okul ise 19 Şubat 1932 yılında Halk Evlerinin kurulması ile Halkevi olarak kültür etkinlikleri için kullanılmıştır.
Konya’nın en eski sinema salonlarından birisi de eski Ordu evinin bitişiğine inşa edilmiş “Askeri Sinema” idi. Bu sinemada gösteriler sivil halkada açıktı. 1940’lı yıllarda bu sinema salonunda 42 kısım tekmili birden Bay Tekin ve benzeri avantür filmler gösterilirdi. Daha sonra yıktırıldı. Sinema tarihinde iz bırakan salonlardan birisi de Ceylani’nin Yeni sineması idi. Bu salon bugünkü merkezde bulunan eski belediye binası (şuan ki banka binası) karşısında idi. Bu sinemanın yerinde de o yıllar yıktırılan Muallimle Birliği binası vardı. İşin ilginç yönü binanın sinema salonu özellikleri taşıması yönünden Konya’nın ilk sinema salonu olmasıdır.
Daha sonra Yeni sinemayı örnek alarak Gazi İlkokulunun hemen yanında Kemal Uluşahin tarafından modern bir şekilde Şahin Sinemasının yapılması idi. Bu sinemada uzun yıllar güzel filmler oynatıldı. Sonraları ise televizyonun yayına başlaması ile yıkılarak yerine Şahin Pasajı yapıldı. Sonraları hizmete giren Ferah Sineması Rüya ve Park Sinemaları da yıkılarak iş yeri olmuştur.

Kapalı sinema salonlarının yanında bir de sıcak yaz günlerinde açık havada film izleme imkanı sağlayan yazlık sinemalar vardı. Bunların en ünlüleri arasında Gazyağcı kümbetinin yanında Ceylani tarafından işletilen Ceylani Yazlık Sineması ile Alaaddin Tepesinde Belediye Sineması bitişiğinde Belediye Yazlık Sineması, Zafer Yazlık, Zevk Yazlık, Dünya, Köşk , Şafak ve en ünlü olarak ta çoğumuz hatırlarının olduğu Emek sineması vardı. Burada film izlemek için girildiğinde çekirdek kabuklarının çöpü ile meydana gelen bir yığın olur, bastığımızda çıtır çıtır seslerin meydana geldiğini hepimiz hatırlarız. Geçmişimizin eğlence mekanları sinemalar artık şimdi büyük AVM’lerin salonlarında var. Bu anılar şimdi artık hatıralarda kaldı. Eskinin tek eğlence merkezleri olması nedeni ile unutulmayan eski ama eskimeyen güzel günlerdi. SAYGILARIMLA...

Faydalanılan Kaynak: Konya İmajı Mekanlar ve İnsanlar.