Hayır Diyebilme Sanatı

Gerek özel yaşamda gerekse iş yaşamında telaffuz edilmesi zor kelimelerden biridir "hayır" . Yaratacağı etkileri düşünerek, nasıl söyleyeceğini düşünerek ve belki de kendisine nasıl söylenildiğinde ne hissedeceğini düşünerek ve biraz da nasıl söyleyeceğini bilmeyerek pek çok kişi yaşantısında "hayır" demekten kaçınır. Bunun elbette nedenleri vardır, örneğin: Çatışmadan uzak durmak. Bencil görünmekten korkmak. İnsanları geri çevirmekten, üzmekten kaçmak . Başkalarının mutluluğundan kendinizi sorumlu hissetmek. Uyumlu olmayan insanlarla anlaşmaya çalışmak. Nasıl hayır diyeceğini bilememek. Peki gerektiği zamanda "hayır" diyebilmek neden bu kadar önemli ve neden "hayır" demek gerekiyor? • “Hayır” denmediği için sürekli biriken işler ve başkalarının isteklerini "hayır" diyemediği için sürekli yerine getiriyor olmak bir süre sonra yaşantınızın kontrolünün elinizden kaçmasına, kendi isteklerinizin yaşantınız içinde yer almamasına neden olabilir. Bu durum kendinize ve hayır diyemediğiniz kişilere karşı öfke biriktirmenize ve bunları da içinize atmanıza ve hastalanmanıza sebep olabilirken, ani öfke patlamaları yaşayıp ilişkilerinizin yıpranmasına veya kopmasına da sebep olabilmektedir. •Yanlış anlaşılırım korkusuyla olumsuz düşünceleri dile getirmemek adına “hayır” diyememek ilişkileri oldukça zedeleyebilir, insanlar sizin samimiyetinizden kuşku duyarlar ve sizinle derin bağ kurmaktan kaçınır yalnızca faydalanmak üzere yanınızda bulunurlar. Bu da bireyin kalabalık içinde anlam veremediği bir yalnızlık yaşamasına sebep olabilmektedir. Nasıl “hayır” diyebiliriz? •Neden “Hayır” Dediğinizden Emin Olun Öncelikle kendinizi tanımaya çalışın ve sizin için nelerin önemli nelerin önemsiz olduğuna karar verin. Buna sizin için öncelikli olan insanların, işlerin ve etkinliklerin bir listesini yaparak başlayabilirsiniz. Bu önemli çünkü siz önceliklerinizin neler olduğunu bilmezseniz neye zaman ayırmak istediğinizi çözmeniz zaman alır. Durum böyle olunca “Yapmalı mıyım yoksa yapmamalı mıyım?” ikilemine düşmeniz kaçınılmaz olur. •Karşınızdakine Alternatif Sunun Bu muhtemelen karşınızdakini reddetmenin en kolay yolu. Birine bir iyilik yapmayı reddettiğinizde, ona bir alternatif sunun. Örneğin uzun zamandır görüşemediğiniz biriyle o akşam için plan yapmak istemiyorsanız “Bu akşam olmaz ama haftaya uygunum” diyebilirsiniz. Buradaki en önemli nokta suçluluk duymamak için istemediğiniz bir şeyi yapmak yerine karşınızdakine faydalı bir opsiyon sunmak. •Anlayışlı Görünün Eğer birine yardım edemiyorsanız ona onu dinlediğinizi ve problemini anladığınız belli edin. Örneğin karşınızdakine onu anladığınızı söyleyebilir ve iyi dileklerinizi sunabilirsiniz. Bu hem karşınızdaki insanı daha iyi hissettirecek hem de sizin reddetmenizi kolaylaştıracaktır. •Karşınızdaki İnsana Değil, Onun İsteğine “Hayır” Deyin Karşınızdakini gücendirmemek ve aranızdaki ilişkiyi korumak için “evet” demekten vazgeçin. Onun yardım isteğini reddetmeniz demek sadece o durumla ilgili yardım edemeyeceğiniz anlamına gelir, bu karşınızdakinin kişiliğiyle ilgili değildir. “Hayır” derken elbette kibar olmalısınız fakat sağlam bir duruş da göstermelisiniz. Bu davranış karşınızdaki insanın sizi daha iyi anlamasını sağlayacaktır. • Sebebinizi açıklayın Bir sebep göstermeden karşınızdakini reddetmek her zaman kolay olmaz. Karşınızdaki insan da zaten genellikle sizden bir açıklama bekler. Böyle durumlarda çok uzun açıklamalar yapmak yerine kısaca neden onu reddettiğinizi açıklayabilirsiniz. Belki o gün doktora gitmeniz gerekli, belki çok yorgunsunuz ve dinlenmek istiyorsunuz. Karşınızdaki insana bu konuda dürüst olun. •Israrlara Karşı Güçlü Olun Öyle insanlar vardır ki istediğini almadan sizi asla rahat bırakmaz. Böyle durumlarda yılmak yerine kendinizi tekrar ve tekrar açıklamak en iyisi olacaktır. Bu sizin kalpsiz olduğunuzu göstermez. Onları hala çok sevebilirsiniz fakat en başta verdiğiniz “hayır” cevabının “belki”ye dönüşmesine izin vermemelisiniz. Yoksa o “belki” eninde sonunda “tamam, olur”a dönüşecektir. •Cevabınızı Ertelemeyin Bazı durumlarda karşınızdakine hayır demek normalden daha zor geliyor olabilir. Fakat eğer cevabınızı çok geciktirir ve karşınızdakini “belki”lerle oyalarsanız kötü sonuçlarla karşılaşabilirsiniz. Karşınızdakinin gözünden bakarsanız, uzun süreli geçiştirmelerin hiç de kibarca olmadığını görebilirsiniz.