KONYA SANAYİİ SİTELERİNİN TOPLU ULAŞIMINA ÖNERİLER

1973 yılı yazında okullar tatile girdikten sonra Kovanağzı’nda yazı boş geçirmemem için babam beni İstanbul’dan gelen Süreyya Usta rahmetlinin metalock atelyesine bisikletinin arkasında götürdü. O zaman sanayi ile tanıştım. Sanayi işletmeleri o zaman İstanbul caddesi üzerinde, benim çalıştığım atelye Şirin Pasajda idi. Eski sanayi yeni gelişiyordu, Karatay sanayi de… Muhacir Pazar civarındaki ağaç ve kereste pazarı (kavakçılar) da yine o yıllarda taşınıyordu. Biraz ötede şimdi Selçuklu’nun merkezi haline gelmiş gecekondu önleme bölgelerinde kooperatifler ve birinci organize sanayi bölgesi kurulmaktaydı.
Eski kunduracılar 1972, Karatay sanayileri 1977, Bayrakçı (Meram) sitesi 1970’de kuruldu. Halen Konya merkezdeki 62 küçük sanayi sitesi, 12.318 işyerinde 100 bin kişiye istihdam sağlamaktadır. Konya Organze Sanayi Bölgesinde ayrıca 52 bin kişi istihdam edilmektedir. (KTO, Konya Ekonomi Raporu, 2021, 66)
Konya merkezde küçük sanayi siteleri sonradan Selçuklu ilçesi olarak ayrılan bölgede artmıştır. Meram Eski yoldaki sanayi sitesi alan darlığından fazla gelişememiş, hurdacılar 2000’li yılların başında konuta dönüştürüldü, oduncular-mahrukatçılar çarşısı son olarak birkaç ay önce tamamen boşaltıldı. Küçük sanayilerin önemli bir kısmı Karatay’ın Aslım bölgesine kaymaya başlamıştı. Son olarak Karatay ve Eski Sanayi bölgelerinin boşaltılarak yine Aslım bölgesinde büyük bir inşaat başlamıştır. Geçen gün burayı kuşbakışı gezme fırsatı bulduk.
1999 yılında Selçuklu Belediye başkanlığı seçiminden sonra küçük sanayi siteleri ile ilgilendik. Sanayilere diğer ilçeler hatta uzak köylerden önemli sayıda çalışan nüfusun günlük gidiş gelişi; sanayideki çırak ve kalfaların kalma sorunları (çalışan gençlik sorunları); sanayilerdeki kaçak yapılar ve bununla ilgili şikayetler; altyapıdaki kanalizasyon sorunları (özellikle kod olarak düşük bölgeleri sıkça su basmaktaydı, mesela mobilyacıları sıklıkla su basıyordu); kanalizasyon boruları ve rögarların kooperatifler tarafından yeterli teknik ölçülerde yapılmadığından kısa sürede bozulmaları; sitelerin tüzel kişilikleri olmadığından yönetimlerinin olmayışı; güvenlik eksikliklerinden dolayı hırsızlıkların olması gibi pek çok sorunla karşılaştık.
2009 yılında bayağı yüksek bir oyumuz olduğu halde siyasette minder dışı bırakılırken, yine de on yıllık müktesebatımızın boşa gitmemesi için bir projeler kitapçığı hazırladık ve bizden sonraki kadroya bıraktık. Bunlar arasında birkaçı konumuzla, yani sanayi siteleriyle yakından ilgilidir. Yeni yapılan inşaatlar sebebiyle bunları yetkililere hatırlatmak isteriz:
Sanayi dükkanlarının nakli sadece işyeri nakli olmayıp, çalışanlar yakından ilgilendirir. Zira ulaşım aynı zamanda bireyin bütçesine yük getirir, diğer yandan işletmelerin servis maliyetlerinin artışı işletme ve milli ekonomi açısından büyük meblağlara ulaşır. Bu sebeple yeni sanayi dükkanlarına gidiş-gelişin raylı sistemle olması için imar planında düzenleme yapılması gerektirir. Belediye de zaman geçirmeden kaynak ayırıp dükkanlar açılmadan çalışanlar işyerlerine kolayca ve ucuzca gitmelerini sağlamalıdır. Ulaşım master planı 2000’de hazırlanmıştı. Plan güncellenerek yeni sanayi dükkanları için çözüm üretilmelidir. Yeni kurulan sanayilerde yağmur suyuna karşı tedbirler alındığını basında takip ediyoruz. Bunun yanında yollar planlanırken raylı sisteme de yer verilmelidir. Hatta beklentimiz, raylı sistem araçlarının Konyalı sanayiciler tarafından yapılmasıdır.
Şehir içinden geçen demiryolu hattı şehir için aynı zamanda avantajdır. Çumra’dan Kadınhanı’na banliyö hattının yapım ve işletme maliyeti açısından bakıldığında öneme sahiptir. Bunun metro hattına rakip olması söz konusu değildir. bu maddeler işçi servislerinin azaltılması ve şehir içi trafik bakımından da önem taşır.
2009 yılı öncesi özellikle Selçuklu bölgesindeki çevre yolunun yapım maliyetinin azaltılması ve merkezi bürokrasinin ilgi duyması için kamulaştırma maliyetinin düşürülmesine yönelik imar düzenlemesi ve yolun mümkün olduğu kadar kamu arazilerinin üzerinden geçmesi prensipleri gözetildi. Çevre yolu şehir içi ulaşımda ve kentteki rantın ve hizmetin adil dağılımında önem taşır.
Küçük sanayi sitelerinin altyapı (su- atıksu, yağmur suyu), teknik altyapı, elektrik, doğalgaz gibi çeşitli sorunları çıkacaktır. Bu bölgenin kış aylarında buzlanma, sis gibi rüzgar olaylarıyla sorunlarını da dikkate alınması gerekir. İhmal ileride daha maliyetli sorunları beraberinde getirir. Biliyorsunuz bizde, önemli sorunlar en sonda hatırlanır.
Yeni sanayiler hayırlı olsun, şehir ve ülkemizin gelişmesine önemli katkılar sağlasın, inşallah.