Akaid esasları

Akaid, “düğümlemek” manasındaki akd kökünden akide kelimesinin çoğuludur. Aynı kökten türetilen ve “iman” ile eş anlamlı olarak kullanılan i‘tikad ise “düğüm atmışçasına bağlanmak, bir şeye gönülden inanmak, gönülden benimsemek” demektir. Bu durumda akîde “gönülden bağlanılan şey” anlamına gelir. Akaid: “inanılması zaruri olan ilke”, “İslâm dininin temel kaideleri, inanılması zaruri hükümleri” diye tarif edilebilir.
İslâm inancının akid esasları, ilk peygamber Hz. Âdem’den (as) son peygamber Hz. Muhammed’e (sav) kadar değişikliğe uğramamıştır. Bütün peygamberlerin tebliğ ettiği akaidin temelini tevhid inancı oluşturmuştur.
Allah (cc)buyuruyor:
“Senden önce gönderdiğimiz bütün peygamberlere, "Şüphesiz, benden başka hiçbir ilah yoktur. Öyleyse bana ibadet edin" diye vahyetmişizdir.” (Enbiyâ 21/25).
Zaman içinde tevhid inancından sapmalar olduğundan insanları tekrar doğru yola yönlendirmek, istikametlerini düzeltmek için peygamberler gönderilmiştir.
İslâm akaidinin üç ana esası vardır. Bunlar; Allah, peygamber, âhiret inancıdır. Vahiy ve nübüvvetin bulunduğu yerde meleklerin ve kitapların da bulunacağı şüphesizdir.
“Andolsun, biz elçilerimizi açık mucizelerle gönderdik ve beraberlerinde kitabı ve mizanı (ölçüyü) indirdik ki, insanlar adaleti yerine getirsinler.” (Hadîd 57/25)
“Allah, "Benden başka ilah yoktur. Öyle ise bana karşı gelmekten sakının" diye (insanları) uyarmaları için emrini içeren vahiy ile melekleri kullarından dilediğine indirir.” Nahl 16/2
Bu beş inanç esası tüm peygamberler tarafından gönderildikleri toplumlara tebliğ edilmiş ve bu inançlara göre kulluk vazifelerini yerine getirmelerini istemişlerdir. Kur’an-ı Kerimde zikredilen tüm peygamberlerin tebliğ faaliyetlerinde bu inanç esaslarını görmek mümkündür.
Her ümmete bir peygamber gönderdik
Allah (cc) buyuruyor:
“Andolsun ki biz, «Allah'a kulluk edin ve Tâğut'tan sakının» diye (emretmeleri için) her ümmete bir peygamber gönderdik. Allah, onlardan bir kısmını doğru yola iletti. Onlardan bir kısmı da sapıklığı hak ettiler. Yeryüzünde gezin de görün, inkâr edenlerin sonu nasıl olmuştur!” (Nahl 16/36)
“Şüphesiz biz seni müjdeleyici ve uyarıcı olarak hak ile gönderdik. Hiçbir ümmet yoktur ki, aralarında bir uyarıcı gelip geçmiş olmasın.” (Fâtır 35/24)
Akaid hükümleri zamana, mekâna, fert ve toplumlara göre değişiklik göstermez. Akîde esaslarının bir kısmına inanıp bir kısmına inanmamak söz konusu olamaz. Son Peygamber Hz. Muhammed Mustafa’dan (sav) sonra peygamber gelmeyeceğine göre Müslümanların mütevatir naslarla sabit olmuş akaid esaslarını öğrenmeleri ve buna göre hayatlarını tanzim etmeleri gerekmektedir.
Akaid esaslarını öğrenmek ve yaşamak temenni ve duası ile…