Kenevir

Son yıllarda yeniden gündeme gelen kenevir bitkisi, 2024 üretim yılı itibariyle Konya ilimizde, 29 Eylül 2016 tarihli ve 29842 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan "Kenevir Yetiştiriciliği ve Kontrolü Hakkında Yönetmelik" çerçevesinde ekim izni almıştır. Kenevir, tarih boyunca çeşitli sanayi kollarında kullanılmış, özellikle lifleri ile ünlü olmuştur. Ancak son dönemde sağladığı ekonomik potansiyel, çevre dostu tarım uygulamaları ve çok yönlü kullanım alanları ile tekrar dikkat çekmektedir.
KENEVİRİN KULLANIM ALANLARI
Kenevir bitkisi, yüksek lif verimi ile tekstil sektöründen inşaat sektörüne kadar geniş bir kullanım yelpazesi sunmaktadır. Liflerinden ip, urgan ve sicim yapılabilirken, tohumları ise sabun, kozmetik ve boya sanayisinde değerlendirilmektedir. Ayrıca, kenevirin sapları yakacak, inşaatta beton katkı maddesi, ısı ve ses izolasyonu malzemesi, hayvan altlığı ve araç kaportası gibi pek çok alanda kullanılmaktadır.
YETİŞTİRİLMESİ VE EKONOMİK DEĞERİ
Kenevir, 120 ile 450 cm arasında bir boylanma gösteren, ince saplı ve yıllık otsu bir bitkidir. Endüstriyel kenevir, çok çeşitli topraklarda yetişebilir; ancak pH değeri 6 ve üzerinde olan, derin ve iyi havalandırılmış toprakları tercih eder. Yetiştiriciliğinde kimyasal kullanımı gerekmediğinden çevre dostudur ve yabancı otları baskılayarak temiz bir tarla sağlar. Ekim, Nisan-Mayıs aylarında yapılır ve bitki, uygun sıcaklıkta 24-48 saat içinde çimlenir. 5-7 gün içinde filizler çıkar. Lif için ekilecek kenevir daha erken ekilmelidir, tohum için ise daha geç ekilmesi gerekmektedir. Kenevir bitkisinin toprak verimliliğine bağlı olarak, metrekareye 250-400 canlı tohum ekimi yapılması gerekir. Tohum üretimi için ise bu miktar 150-250 arası değişir.
HASAT VE İŞLEME SÜRECİ
Kenevirin hasat zamanı, erkek bitkilerin polen salmasının sonlanmasıyla başlar. Tohum hasadı, lif hasadından 4-6 hafta sonra yapılır. Hasat sonrası, kenevir sapları kurutulur, suda havuzlanarak balyalanır ve depolanır. Kenevirin lif ve sap oranı genellikle 1/3 ile 1/4 arasındadır. Suda havuzlama işlemi, bitkilerin liflerinin saplardan kolayca ayrılması sağlanarak yapılır.
ÜRETİM İZİN SÜRECİ
Kenevir ekimi her yıl izne tabidir ve çiftçilerin, İl veya İlçe Müdürlüklerinden izin alması gerekmektedir. Üretim, ekimden hasada kadar sıkı bir kontrol altındadır. Çiftçilerin, kenevir ekimi için başvuru yaparken, daha önce izinsiz kenevir ekimi ya da uyuşturucu imalâtı gibi suçlar işlemediklerine dair taahhütname sunmaları ve ilgili belgeleri temin etmeleri gerekmektedir. Üretim alanlarının tüm yüzölçümünü ve ada/parsel numarasını içeren kroki de başvuru dosyasına eklenmelidir.
Sonuç olarak, Konya’daki üreticilerimize, kenevir yetiştiriciliği konusunda hayırlı olmasını diliyor ve bu yeni dönemin, bölge ekonomisine katkı sağlamasını temenni ediyorum. Kenevir, tarımda sürdürülebilir bir alternatif sunarken, aynı zamanda birçok sektöre değerli hammadde sağlamaktadır.