Sayın Kılıçdaroğlu Aday Olacak mı?

Ülke gündeminde bir siyasi hareketlilik söz konusu. Siyasi partilerin sahaya inmeleri, döviz ve fiyatlardaki anormal artışlar, Sayın Kılıçdaroğlu’nun memurlara ayar vermeye kalkması, faizin düşürülmesi vb. farklı konular gündemde. Hep söyledik, tüm bu gelişmeler devam ederken diğer taraftan da muhalefetin cılız bir şekilde de olsa “erken seçim” senaryoları…
Türkiye gibi bir ülkede neyin, ne zaman, hangi şekilde olacağını kestiremezsiniz. Gündem günübirlik değişir. Türkiye’nin siyasi gündeminin bir parçası olan erken seçim ve Millet İttifakı’nın adayını konuşalım. Biz, hep erken seçim olmayacağını, seçimlerin haziran 2023’te yapılacağını söyledik. Dünya ve Türkiye’deki bu fiyat artışları ortada. Dünyada son bir yılda petrolün dolar cinsinden fiyat artışı yüzde 92 seviyesinde. Hammaddede de aynı, döviz cinsinden artışlar ortada. Geçen hafta da bahsetmiştik, hemen hemen bütün fiyatların yükseldiği şu ortamda seçim yapılabilir mi?
Daha açık yazalım. Muhalefet şu ortamda iktidarda olsa, seçim kararı alır mı? Üstelik parlamenter çoğunluk da elinde olduğunda… Ekonomi normal seyrine dönene kadar seçim beklemek nasıl olur?
Olası bir seçimde Cumhur İttifakı’nın adayı belli. Ancak Millet İttifakı’nın adayı henüz belli değil. Farklı zaman ve zeminlerde sorulan “Efendim, cumhurbaşkanlığına aday mısınız?” sorusuna Sayın Kılıçdaroğlu hep aynı cevabı verdi: “Millet İttifakı’nın vereceği karara saygılıyım. Böyle bir göreve layık görülürsek de onur duyarız.” Ancak cumhurbaşkanlığına aday olacak kişilerin vasıflarını da bir bir sıraladı. Tüm 83 milyonu kucaklaması, tarafsız olması, az ve yerinde konuşması, her lafa maydanoz olmaması, sevecen, alçakgönüllü, adaletli ve mütevazi olması gibi meziyetler istedi.
Bir bakıma 6. Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk gibi -yok gibi- davranan bir protokol cumhurbaşkanı istedi. 10. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer gibi Anayasa kitapçığı fırlatmasını istemedi. Bir de en önemli kriter, adayın parti genel başkanı olmaması. Peki bu kriter 2023’te mi uygulanacak yoksa parlamenter sisteme dönüşten sonra mı uygulanacak? Zira bu seçimde uygulanacaksa Sayın Kılıçdaroğlu'nun aday olması halinde parti genel başkanlığından ayrılması icap eder. Kâğıt üzerindeki tarafsızlık ilkesi gerçekleşmiş olur da, insanların zihinlerindeki siyasi düşüncelerini nasıl değiştireceksiniz? Değişmemesi de gerekiyor zaten.
Sayın Kılıçdaroğlu bir TV programında “Aday olacak mısınız?” sorusuna, “Aday olacak kişinin devleti bilmesi gerekir. Kurumların geleneklerini bilmesi gerekir. Bizim adayımızı ittifak belirleyecek.” dedi. En önemlisi de şu cümle: “Millet İttifakı olarak, birden fazla adayımız olabilir.”
Parlamenter Sistem’de önce seçim sonra koalisyon ya da ittifak oluyor. Yarı Başkanlık Sistemi’nde de önce ittifak sonra seçim olacak. Sayın Kılıçdaroğlu bu açıklamada birden fazla aday çıkarabiliriz demekle neyi kastetti? Kamuoyunda şimdiden konuşuluyor, bir marjinal parti şu bakanlıkları istiyor diye. Yani koalisyonun yeni aşaması.
Adaylar 1. tura girdikten sonra şayet 1. turda yüzde 50+1’i aşamazlarsa 2. turda en yüksek oyu alan 2 aday seçime girecek. Ondan sonra en baba pazarlıklar görülebilir.
Yine Sayın Kılıçdaroğlu, bir beyanında “İstanbul ve Ankara belediye başkanlarımız, bir dönem daha halka hizmet etmeliler.” derken ne demek istedi? Hatırlarsanız 2019’da en son açıklanan belediye başkan adayları İstanbul ve Ankara’daydı.
Sayın Kılıçdaroğlu’nun şu aşamada aday vasıflarını ortaya atması biraz manidar. Hele ki memurlarla ilgili bir “pazartesi ayarı” vermeye kalkması da uygun olmadı. “Her söyleneni yapmayın” demesi bir bakıma memurlara “mesuliyet-i deruhte” belgesini hatırlattı. Hiçbir memur kolay kolay o belgeyi isteyemez ve amirleri de vermez. 657 Sayılı Kanun ve diğer mevzuata göre çalışan memurlar yanlış bir işlem yaparsa, ola ki iktidar değişikliğinde yanlış işin bedelini öder. Burada hatalı davranış şu: Seçim yok. Henüz aday değilsiniz. Aday tespitinde ortaklarınızla bir istişare yapılmamış ve mutabakata varmamışsınız.
Millet İttifakı’nın adayının ya adaylarının belirlenmesinde hangi çevreler devreye girecek, merak etmiyor değiliz. Daha önce hep kaybetmiş adaylarla yola devam ederler mi, bilinmez.
Önce seçim tarihi -revize edilmezse- belli olsun ondan sonra aday ya da adaylar ortaya çıkarılacaktır.