MODERN/LEŞ/MEK

Çocukluğumuzda asri tabirini kullanırlardı büyüklerimiz. Hüsamettin vardı hani külah imalatı yapan Hacı Mehmet Efendi'nin oğlu,,, yahu bir asri olmuş inanmazsın gibi muhabbetlere şahit olmuşuzdur. Genellikle o günün Türkiye sinde bu lakırdılar istihza veya özenme şeklinde iki farklı anlam taşırdı. Şimdi asrilik gitti modernlik geldi. Bu arada anlam açısından istihza neredeyse sıfırlandı pozitif anlamı iyice pekişti.
Modernlik/modernite kapkaranlık bir çağ yaşayan barbar Avrupa’nın Tanrı adına adeta yeryüzünü cehenneme çeviren kiliseye karşı adına 'aydınlama' denilen isyanından sonra ortaya çıktı. Kendi coğrafyasında ve tarihsel sürecinde bir anlamı ve önemi vardır. Uzun süren mücadele ve ödenen bedeller büyük bir beşeri tecrübe olarak yadsınamaz önemdedir. Bunu buraya kaydetmeliyiz.
Bu girizgâhı niye yaptığımı hemen ifade edeyim. Bir araştırma şirketinin yaptığı anket sonuçları beni böyle bir girizgâha sevk etti.
Anket sonuçları şöyle imiş;
KONDA'nın araştırmasına göre son 10 yılda bekarların, metropollerde yaşayanların, "inançsız ve ateistim" diyenlerin, akıllı telefon kullananların, kitap okuyanların ve kendi hayat tarzını modern olarak tanımlayanların oranı arttı. Her 100 yetişkinden 31’i, hayat tarzı bakımından kendisini modern olarak tanımlıyor."
Yüzde otuz civarında bir oran neredeyse iki yüz yıla yaklaşan modern/leş/me tarihimiz açısından başarılı sayılmaz. Bu oran karşısında müptezel batıcılarımız ne kadar dövünseler azdır. Öte yandan hiç bir tarihsel ve sosyolojik gerçeğe karşılık gelmeyen Türk modernleşmesinin tezahürü olarak bu oran esef vericidir. Bu da bahs-i diğer. Doğrusu bu konuda çok daha fazla konuşmak istiyorum ama yerim az. :))
Bir Temel fıkrası ile bitireyim.
Modernleşme hikâyemize denk düşer mi bilmiyorum
Temel ile Dursun konuşuyorlardı…
Temel Dursun’a sorar:
– Savaş çıkarsa yandık galiba.
Dursun düşündü:
– İki olasılık var, dedi. Ya çıkar ya çıkmaz. Çıkmazsa mesele yok, çıkarsa iki olasılık var:
Ya çürüğe çıkarız ya askere alınırız. Çürüğe çıkarsak mesele yok, askere alınırsak iki olasılık var:
Ya geri cephe ya ileri cephe.. Geri cephede kalırsak mesele yok, ileri cepheye gidersek iki olasılık var: Savaşı ya kazanırız ya kaybederiz. Kazanırsak mesele yok, kaybedersek iki olasılık var:
Ya esir düşeriz ya ölürüz. Esir düşersek mesele yok, ölürsek iki olasılık var:
Ya gömerler ya kâğıt fabrikasına yollarlar. Gömerlerse mesele yok, kâğıt fabrikasına yollarlarsa iki olasılık var:
Ya gazete kâğıdı ya tuvalet kâğıdı.. Gazete kâğıdı olursak mesele yok, tuvalet kâğıdı olursaaak…
İşte o zaman yandık Temel!