Tarımsal Kuraklık

1.Kuraklık tanımı: Kuraklık topraktaki su içeriğinin, bitkilerin su azlığından sıkıntı çektiği miktara düşünceye kadar, belirgin yağışın olmadığı bir periyodu ifade etmektedir (Özcan vd, 2004). Yağışsız dönemin kuraklık oluşturması; toprağın su tutma kapasitesi ve bitkiler tarafından gerçekleştirilen evapo transpirasyon hızına bağlı olarak gerçekleşmektedir TARIMSAL KURAKLIK NEDİR: Toprakta bitkinin ihtiyacını karşılayacak miktarda su bulunmaması su kaynaklarının kısıtlı olduğu dönemler ile nem kaybının görüldüğü dönemler de meydana gelir. Tarımsal kuraklıkta esas o yıl düşen yağışın miktarı değil, düşen yağışın bitki gelişiminin hangi dönemine denk geldiğidir. Yıl içerisinde düşen yağışın ortalama değerlerin üzerinde olduğu, meteorolojik kuraklığın görülmediği ancak tarımsal kuraklığın görüldüğü dönemde de karşılaşmak mümkündür. Bazı durumlarda ise yıl içerisinde düşen yağış uzun yıllar ortalamasının altındadır ancak az miktarda da olsa düşen yağış bitkide su kullanımının etkin olduğu bir döneme denk geldiğinden ciddi VERİM kayıplarıyla karşılaşılmaz (Anonim, 2010 b). 1.1 KURAKLIK ÇEŞİTLERİ 1.1.2 Meteorolojik kuraklık Belirli bir zaman periyoduna ait normal görülen yağış değerlerinden (genellikle en az 30 yıllık) sapma olarak tanımlanır. Kuraklık periyotları genellikle, belirlenen eşik değerlerinin altında yağışlı olan günlerin sayısı olarak tanımlanmıştır (Anonim, 2010 a). 1.1.3 Hidrolojik kuraklık Hidrolojik kuraklık, uzun süre devam eden yağış eksikliği neticesinde ortaya çıkan yeryüzü ve yer altı sularındaki azalma ve eksiklikleri ifade eder. (Anonim, 2010 a). 1.1.4 Fizyolojik kuraklık Fizyolojik kuraklık, ortamda yeterli suyun bulunmasına rağmen bitkinin bu sudan faydalanamaması ve susuzluk çekmesi olarak tanımlanır. Düşük sıcaklık nedeniyle donan toprak suyunun bitki tarafından kullanılamaması bu duruma örnektir. Fizyolojik kuraklıkla karşı karşıya kalan bitkilerin genelde yapraklarını dökerek su kaybını önlemeye çalıştıkları bilinmektedir (Anonim, 2010 d). Kuraklığın önemli özellikleri şu şekilde sıralanabilir(Anonim ,2010 a) 1)Başlangıç ve bitişinin belirsiz oluşu 2)Kümülatif artması (birikmiş, bir araya gelen gittikçe artan) 3)Aynı anda birden fazla kaynağa etkisi 4)Ekonomik boyutunun yüksek olmasıdır. Bitkilerin Gelişme, Verim ve Kalitesi biyotik ve abiyotik stres faktörlerine bağlıdır. Dünya çapında ürün kaybının başlıca nedeni abiyotik strestir ve önemli tarımsal ürünlerin ortalama üretimini yaklaşık %50 azaltarak tarım endüstrisinin geleceğini tehdit etmektedir. Stres: olayı geçici olarak meydana gelmişse bile stresin uzun süre devam etmesi, şiddetini arttırması veya dayanıklılık sağlanamaması durumunda, bitki canlılığı gerilemeye başlayarak geri dönüşümsüz bir zarara dönüşebilmekte ve bitkinin ölümüne neden olabilmektedir (Özcan vd, 2004). Kuraklığın yol açtığı stres, birdenbire oluşmaz, yavaşça gelişir ve daha uzun süren bir yoğunlukla artma gösterir. Bu nedenle, zaman boyutu kuraklık stresine karşı hayatta kalabilmede önemli bir role sahiptir (Jones, 1992) (Kozlowski and Pallardy, 1997). Bahri DAĞDAŞ(Kuraklık Test Merkezi) Kuraklık Test Merkezi'nde başlangıç olarak, ekmeklik ve makarnalık buğday, arpa çeşitlerinin su kullanım kapasiteleri ve kuraklığa toleransları belirlenmiş Merkezde, ıslah aşamasındaki çeşit adaylarının da kuraklığa tolerans durumları daha kesin verilerle ve erken safhalarda tespit edilerek, kuraklığa toleranslı çeşitlerin geliştirilmesinde genetik kaynak olarak kullanılacak bitki materyali geliştirilmektedir. Tarım ekonomisi bölüm başkanı Sayın Murat Küçükçongar tüm yeni çeşitler konusunda bilgilendirme toplantılarının devam edeceğini beyan etmiştir. Konya, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Karaman’ı kapsayan 2020 bölge gurup toplantısı BAHRİ DAĞDAŞ ENSTİTÜSÜ koordinasyonunda gerçekleştirilmiş olup bölgemiz adına verimli bir toplantı olmuştur. Enstitü müdürü Sayın Fatih Özdemir ve emeği geçen tüm paydaşlara teşekkür ederim.