TEKNOLOJİNİN SÜREKLİ OLUP OLMAMASI-2

Bir icadın önemi kendisine verilen değerlerle ölçülebiliyor. Bu sebeple mucidin önemi de kültürel değerlere bağlıd, mesela buhar makinesi birdenbire dünyaya geldiği, Jüpiter'in beyninden doğan bir akıl gibi algılanmıştı Oysa James Watt  bir çaydanlığın ağzından yükselen buhardan esinlenerek buhar makinesini icat etmişti. Bazı tarih araştırmacıları tek başına hiçbir kimsenin buhar makinasının babası olamayacağını tek başına hiçbir uygarlığında bu rolü üstlenemeyeceğini İddia etmektedir. Yani dünyanın başka yerlerinde de benzer uygulamalardan bahsedilmektedir, ancak bunların yaygın hale gelmesi, ticarileşmesi ve insanlığın sunumlara arz edilmesi daha farklı bir durumdur.

Teknolojinin aktarımında kolonileşmenin yani emperyalizmin önemli rolü olmuştur. Ayrıca göçler ve ticaret yolları aktarım için önemli kanallardır.

Ham maddelerin birim verimi teknolojik ilerlemelerle artırılmaktadır, mesela kömür uzun yıllar buhar enerjisi üretiminde yakıt olarak kullanıldı. Bunun maliyeti artınca başka alternatif enerji kaynaklarına mesela nükleer enerjiye yönelim başladı.

Emek kıtlığı Amerikan endüstrisinin erişmesi için önemli bir faktör oluşturdu. Mesela biçerdöver bunun sonucunda ortaya çıktı, yani makineleşme toprağın kıt ama emeğin bol ve ucuz olduğu İngiltere'de tarımcılar için o kadar cazip bir seçenek değildi. ABD endüstrisinde emekten tasarruf sağlayacak icat arayışları oradaki teknolojinin gelişmesinde birlikte sağlandı. Yine uzmanlaşmış emek olmasaydı emekten tasarruf sağlayan makinalarda olmayacaktı.

Emeğin kıtlığı Amerikalıların sermaye yoğun olarak adlandırdıkları teknikleri kullanmalarına neden olmuştur. Amerika'da işçiler emekten tasarruf sağlayan icatları kabul ederken İngiliz işçiler grev yaparak veya makinelere parçalayarak bu icatlara karşı çıkmışlardı.

Ayrıca yüksek maliyet bedelleri ile karşılaşan Amerikalı işletmeciler sorunları çözmek amacıyla farklı metotlar geliştirmeye başladılar; patentler araştırmalar laboratuvarları bunlara birer örnektir.

Bilimsel araştırmalarla veya teknik gelişme ile elde edilen bilgi bir kültürden diğerine aktarılıyor. Böylece bir yenilik kaynağı oluşturuyor yenilik ivmesini sağlayan kültürel faktörler gelişince yeni ürünlerin çıkmasını sağlıyor. (Bak: George Basalla. Teknolojinin Evrimi. Çeviri: Evren Cem Soydemir TÜBİTAK popüler bilim kitapları 3 basım Ankara, 1996)

İslam toplulukları tarh boyunca pek çok teknolojik çalışmada önde gitmişlerdir. Bilim tarihi araştırmaları bunu göstermektedir.  Birkaç asırdan beri Batı ülkeleri sanayileşme ile dünyanın özellikle İslam dünyasını temsil eden Osmanlı’nın önüne geçti ve bu üstünlük pek çok alanda etkili olmaya devam etmektedir. Sanayileşme ile ekonomik, siyasi, askeri, kültürel avantajlar ele geçirdiler. Kendilerine hammadde tedarikçileri sağlamak için sömürgeler yaptıkları gibi tüketicilere ihtiyaç duyduklarından bunu da etkilediler. Finansal sistemi kendilerine uydurdular. Bu arada teknolojik ilerlemeyi de sürdürdüler, ama bu arada Japonya, Çin gibi ülkeler de gelişti.

Hedef, teknolojiyi geliştirmek ve insanın ulvi amaçları için kullanmak olmalıdır. Bunun için geri kalmayıp, çağdaş uygarlık düzeyine ulaşmak hatta buna öncülük etmek gerekir.

Cumhuriyet fazilettir, fen ve teknoloji üretmektir.