Türk basketbolunun ilkleri

TÜRK basketbolunda birçok ilk ve ilginç rekorları barındıran Basketbol Süper Ligi, 56. yaşına giriyor. Ligin geride kalan 55 sezonunda birçok unutulmaz rekor ve ilkler yaşandı. Anadolu Efes'i çalıştıran tecrübeli başantrenör Ergin Ataman, Türk basketbol tarihinde birçok ilke imza attı. Efes Pilsen (Anadolu Efes), Beşiktaş Milangaz ve Galatasaray Medical Park ile şampiyonluk yaşayan Ataman, 3 farklı takımla ligde ipi göğüsleyen ilk ve tek antrenör oldu. Avrupa'da profesyonel liglerde takım çalıştıran ilk Türk antrenör olan Ergin Ataman, Basketbol Süper Ligi'nde "Üç büyükler"den ikisiyle (Beşiktaş ve Galatasaray) şampiyonluk kazanan ilk teknik adam olarak da tarihe geçti. 2001-2002 sezonunda İtalya'nın Montepaschi Siena ekibini çalıştıran ve takımına ilk sezonunda Avrupa Raimundo Saporta Kupası'nı kazandıran Ataman, bu kupayı kaldıran ilk ve tek Türk antrenör olarak tarihte yerini aldı.

ANADOLU Efes ile geçen sezon Avrupa Ligi'nde kupayı kazanan Ataman, bu organizasyonda şampiyonluk yaşayan ilk ve tek Türk antrenör oldu. Türk basketbol tarihinin en önemli yıldızlarından Erman Kunter, 153 sayıyla bir maçta en fazla skor üreten oyuncu unvanını elinde bulunduruyor. Fenerbahçe'de forma giyen Kunter, 1988'de sarı-lacivertlilerin Hilalspor'u 175-101 yendiği maçta 153 sayı atarak rekor kırarken, ilk yarıda kaydettiği 81 sayıyla da bir devrede en fazla sayı üreten basketbolcu olarak tarihe geçti. Kunter, 2009-2010'da Cholet'i Fransa Birinci Basketbol Ligi şampiyonu yaparak, antrenör olarak da bir ilke imza attı. Kunter, yabancı bir takımın başında lig şampiyonluğu yaşayan ilk ve tek Türk antrenör oldu. Beşiktaşlı Hüdai Budanur, kırılması güç bir rekora sahip.

1957 yılında İstanbul Spor ve Sergi Sarayı'nda yapılan İstanbul Ligi maçında Beşiktaş, İstanbul Karagücü'nü 110-56 yenerken, Budanur, siyah-beyazlıların 110 sayısını da tek başına attı. Fenerbahçe, Sırp başantrenör Zeljko Obradovic yönetiminde 2016-2017 sezonunda THY Avrupa Ligi'nde Türk basketbolu adına büyük bir başarı elde etti. Avrupa Ligi'nde mutlu sona ulaşan Fenerbahçe, Avrupa'nın kulüpler düzeyindeki en büyük kupasını müzesine götüren ilk Türk takımı olmayı başardı. Anadolu Efes de geçen sezon Avrupa Ligi'nde kupayı kaldırarak, bu organizasyonda şampiyonluk yaşayan ikinci Türk takımı olma başarısı gösterdi. Fenerbahçe, bir NBA ekibini yenen ilk Türk takımı oldu. Sarı-lacivertli ekip, ''NBA Europe Live 2012'' kapsamında 5 Ekim 2012'de Ülker Spor ve Etkinlik Salonu'nda konuk ettiği Boston Celtics'i 97-91 mağlup etti. Sarı-lacivertli takım, ABD'de bir NBA takımını yenen ilk Türk takımı olma unvanını da aldı.

FENERBAHÇE, Avrupa Ligi Basketbol Dünya Turu 2015 kapsamında New York'taki Barclays Center'da 6 Ekim 2015'te karşılaştığı Brooklyn Nets'i 101-96 yendi. Mirsad Türkcan, Amerikan Basketbol Ligi'nde (NBA) oynayan ilk Türk basketbolcu olarak tarihe geçti. 1998 yılında ilk kez Houston Rockets'a transfer olan Mirsad, NBA'de fazla oynama şansı bulamadı. 2001-2002 sezonunda CSKA Moskova takımında forma giyen Mirsad Türkcan, Avrupa Ligi normal sezonunda en değerli oyuncu (MVP) seçilen ilk Türk basketbolcu oldu. Mirsad Türkcan, Fenerbahçe Ülker'in 3 Ocak 2008'de deplasmanda İtalya'nın Lottomatica Roma ile yaptığı maçta 1000 ribaunt barajını aşarak, ULEB Avrupa Ligi tarihine geçti. Basketbolda 2000 yılından bu yana düzenlenen Avrupa Ligi'nde 1000 ribaunda ulaşan ilk oyuncu olan Mirsad Türkcan, Lottomatica Roma karşısında 13 ribaunt alarak, toplam ribaunt sayısını 1007'ye taşımıştı.

NBA'de en fazla oynayan Türk oyuncu Hidayet Türkoğlu oldu. Sacramento Kings tarafından 2000 yılında seçilen Hidayet Türkoğlu, Mirsad Türkcan'dan daha başarılı bir performans sergileyerek, aralıksız 15 yılla NBA'de en fazla oynayan Türk oyuncu olarak tarihe geçti. Detroit Pistons ile 2003-2004 sezonunda şampiyonluk sevinci yaşayan Mehmet Okur, NBA'de bu başarıya ulaşan ilk Türk oyuncu olarak tarihe geçti. Avrupa'ya transfer olan ilk Türk basketbolcu Yalçın Granit oldu. Granit, Fransa'nın Racing Paris takımında oynadı. 2000-2001 sezonunda Yunanistan'ın AEK takımına giden İbrahim Kutluay ise ilk kez bir Yunan takımına transfer olan Türk oyuncu oldu. 2001-2002 sezonunda Panathinaikos ile Avrupa Ligi şampiyonluğuna ulaşan İbrahim Kutluay, bu kupayı kaldıran ilk Türk basketbolcu olarak tarihteki yerini aldı. 2007 yılında İspanya'nın Real Madrid takımıyla ULEB Kupası'nı kazanan Kerem Tunçeri de ilk kez bu kupada şampiyonluk sevinci yaşayan Türk basketbolcu olma başarısını gösterdi.