Vatandaşı artık kandıramayacaksınız

Değerli Okurlar, 01.02.2022 tarihli 31737 sayılı Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliğinde Değişiklik yapılmasına dair yönetmelik 01.03.2022 tarihinde Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girecek. Peki bize nasıl faydası olacak, bugünkü yazımızda bunları paylaşacağım sizlerle.
Öncelikle bilinmesi gereken en önemli şey indirim kandırmacasının tamamen engellenmek istenmesidir. 5 liralık ürünü 8 lira yapıp tekrar 5 liraya indirdik dönemini sona erdirecek önemli bir adım görünüyor. Buna göre 10.01.2015 tarihli 29232 sayılı resmi gazetede ticari reklam ve haksız ticari uygulamalar yönetmeliğinin bazı maddelerinde değişiklik yapılmış, gözüme çarpan en önemli maddeler ise 3, 4 ve 28/A maddesi oldu. Bu maddeleri sırasıyla ele alırsak;
Madde 3: Bir mal veya hizmetin indirimden önceki satış fiyatının tespitinde indirimin uygulandığı tarihten önceki otuz gün içinde uygulanan en düşük fiyat esas alınır.  Meyve ve sebze gibi çabuk bozulabilen mallara ilişkin reklamlarda indirimin miktarı veya oranı hesaplanırken, indirimli fiyattan bir önceki fiyat esas alınır. Bu hususlara ilişkin ispat külfeti reklam verene aittir.”
Yani bundan sonra indirim uygulanacaksa 1 ay öncesinin fiyatı üzerinden indirim uygulanabilecek, fiyatlar üzerinde Ali Cengiz oyunları oynayanların devri kapanacak. Bugüne kadar türlü numaralarla vatandaşı kandıran sözde dürüst kişi ya da kurumların tezgahlarını bozan bu düzenlemeyi gayet yerinde bulduğumu söyleyebilirim.
Madde 4: Bir mal veya hizmetin bağlı kredi ile satışa sunulduğunun belirtildiği reklamlarda kredinin vadesine, faiz oranına, tüketiciye toplam maliyetinin aylık ve yıllık yüzde değerine ve geri ödeme koşullarına reklamın yayınlandığı alanda ya da bir bağlantı veya uyarı işareti ile tüketicilerin yönlendirilerek ayrıntılı bilgi alabileceği bir internet sitesinde veya açılır ekranda yer verilir.”
Diyelim ki internette gezinirken kredi ile alabileceğiniz bir ürünün veya hizmetin reklamıyla denk geldiniz. Reklamda yazan tutarlar uygun geldi almaya karar verdiniz. Eski uygulamada kredinin maliyetinin ne olacağı, geri ödeme koşulları vb. bilgilerin paylaşımı zorunlu değildi. İşte bu yönetmelikle birlikte alacağınız ürünün ya da hizmetin maliyetinin ayrıntılı bilgilendirmesi zorunlu hale getirildi. Yani burada da sözde uygunmuş gibi satışı yapılan ürün ya da hizmetin gerçekten uygun olup olmadığının otokontrolü tüketici tarafından sağlanmış olacak.
Madde 28/A: İnternet ortamında satışa sunulan bir mal veya hizmetin fiyat, nitelik ve benzeri hususlarında karşılaştırma yapılarak sıralama yapılması durumunda, sıralamanın hangi ölçütler dikkate alınarak oluşturulduğuna ilişkin bilgiye aynı alanda ya da bir bağlantı veya uyarı işareti ile tüketicilerin yönlendirilerek ayrıntılı bilgi alabileceği açılır ekranda kolayca görünebilecek şekilde yer verilir.
İnternet üzerinden bir mal veya hizmet satın alacağımızda hepimiz bunun kıyaslamasını istisnasız yapıyoruz. Örneğin A sitesinden B marka cep telefonu alacağız, B marka cep telefonunun fiyatı bir satıcı da 3.000, diğer satıcı da 3.500 lira olsun. Bu yönetmelikle birlikte her iki satıcı da bu fiyatları nelere göre belirlediklerini ayrıntılı bir şekilde bizlerle paylaşmak zorundalar. Üretim yılı nedir, teşhir ürünü mü, ithalatçı garantili mi vb. tüm bilgileri tüketiciyle paylaşacaklar.
Özetlersek yeni yönetmelikle birlikte tüketicinin hak ve menfaatlerinin daha çok koruma altına alınmış olacağı aşikar. Bizlere de hak ve menfaatlerimiz konusunda daha bilinçli olmak ve yanlışı gördüğümüzde bunu gerekli mercilere bildirmek kalıyor.
Saygılarımla…