İSLAM ÜLKELERİ İSLAMLIĞA NE KADAR UYUYOR?

Amerika’da George Washington Üniversitesi’nde iki Müslüman bilim adamı; Müslüman ve gayrimüslim ülkelerin icraatlarının, faaliyetlerinin, çalışmalarının, uygulamalarının; İslami değerlere (Kur’an ve sünnet esaslarına) ne kadar uyduklarını araştırmışlar. Araştırmalarını “İslam Ülkeleri Ne Kadar İslam?” başlığında yürütmüşler. Akademisyenler Şeherazade Rahman ve Hüseyin Askari’nin ilk kez 2010 yılında başlattıkları araştırmalarını daha sonra her yıl yapmışlar. Ülkeleri aldıkları puana göre, en yüksekten en aza doğru sıralamışlar ve “İslamilik İndeksi” başlığı altında yayımlamaya başlamışlar.
Buna göre, 2018 yılı sonuçlarında ilk 40’ da hiçbir İslam ülkesi bulunmamaktadır. Kur’an ve sünnet esaslarına uyma konusunda gayrimüslim ülkeler ilk sıraları almışlar. 153 ülkenin yer aldığı listenin ilk sırasında Yeni Zelanda var. Yeni Zelanda’yı İsveç, Hollanda, İzlanda, İsviçre ve İrlanda izliyor. Danimarka 7, Kanada, 8, Avustralya 9, Norveç de 10. sırada yer alıyor. İlk 20’de Kuzey Avrupa ülkelerinin haricinde Malta ve Japonya da bulunuyor.
2018 İslamilik İndeksi’nde en üst sırada yer bulabilen Müslüman ülke Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve listede 45. sırada. BAE’nin ardından Arnavutluk 46, Malezya 47, Katar da 48. sırada yer bulan ve ilk 50 içinde olan diğer Müslüman ülkeler. 60. sırada bulunan Bosna Hersek’in ardından listede yer alan diğer Müslüman ülkeler sırasıyla Umman, Endonezya, Kuveyt, Bahreyn ve Ürdün. Türkiye sıralamada 95. sırada yer alıyor.
İslamilik İndeksi dört farklı indeksin bileşiminden oluşuyor. Bunlar: Ekonomi, Hukuk ve Yönetişim, İnsan Hakları ve Siyasi Haklar ve Uluslararası İlişkiler. Türkiye’nin İslamilikte en güçlü olduğu alan ekonomi. Ekonomi indeksinde 70. sıradayken, en zayıf olduğu uluslararası ilişkilerde 153 ülke arasında 148 sırada. İnsan hakları ve siyasi haklar sıralamasında da Türkiye listede 100. sırada bulunuyor.
2019 yılında ise değerlendirmeye alınan 151 ülke arasında, ilk 50 de hiçbir Müslüman ülke bulunmuyor. Bu durum İslam ülkelerinin iyiye doğru gitmediklerini işaret ediyor. Türkiye, 2017 de 81. sırada yer alırken, 2019 yılında 96. sıraya gerilemiş.
Araştırmada; belirlenen ana kriterler içinde iktisadi adalet, sürdürülebilir büyüme, yaygın refah ve istihdam gibi temel hususlara bakılmış. Toplumun tüm üyelerine eşit iktisadi fırsatlar, adalet, mülkiyet haklarının korunması, çalışmak isteyen herkese istihdam imkânlarının oluşturulması, eşit eğitim hakkının temini, yoksulluğun önlenmesi ve temel ihtiyaçların karşılanması, vergilerin verimli kullanılması, tabii kaynakların ölçülü kullanılması, yolsuzluğun önlenmesi gibi kriterler belirlenmiş ve araştırılmış. Müslüman ve gayrimüslim ülkeler bunlara göre sıralanmış.
Bu araştırmada görüldüğü üzere İslam ülkeleri bilim ve teknolojide olduğu gibi; Kur’an ve Sünnet esaslarına uyma konusunda gayrimüslim ülkelerin çok gerilerinde kalmıştır. Bu gidişatın sorumluları elbette, ülkeleri idare eden ve ülkelerin geleceklerinde söz sahibi olan yönetici ve idari kadrolardır. Olumsuzları gidermek de onların görevidir. Tabi, halklarını ve ülkelerini seviyorlarsa.
Dr. Abdurrahman Kutlu