Kadınlarda menopoz döneminde kemiklerde kırık riskinin arttığını biliyor muydunuz?

Menopoz, Latince’deki “meno” ve “pause” kelimelerinin birleşiminden gelmektedir ve adet kanamalarının durması anlamını taşır. Ergenlik dönemi gibi bir dönemdir ve bu dönemde üreme çağı sona ermekte, adet kanamaları bitmektedir. Menopoz dönemi klimakterium olarak da adlandırılmaktadır. Zamanla yumurtalıkların yaşlanmasıyla genellikle 40’lı yaşlardan sonra kadın hormonları olan östrojen ve progesteron salınımının azalması, menopoz döneminin gerçekleşme sebepleri olarak görülmektedir. 1 yıldan uzun sürede adet görmeyen kadınlar menopoza girmiş kabul edilir ve artık bu dönem öncesine menopoz öncesi (premenopozal dönem), sonrasına da menopoz sonrası (postmenopozal dönem) denir. Çoğunlukla 40 ile 60 yaşlar arası görülmekle beraber erken dönemde çeşitli sebeplerle de ortaya çıkabilmektedir.
Menopozdan sonra karşılaşabileceğiniz sıcak basmaları, terlemeler gibi sıkıntıların farkındasınız. Peki ya farkında olmadığınız riskler? İşte osteoporoz bunlardan biri.
Kemikler canlı, büyüyen dokulardan yapılır. Kortikal veya yoğun kemikten oluşan bir dış kabuk, süngerimsi bir kemik olan trabeküler kemiği sarar. Bir kemik osteoporoz ile zayıflatıldığında, “sünger” içindeki “delikler” büyür ve daha fazla büyür ve kemiğin içini zayıflatır. 30 yaşına kadar, bir insan normalde kaybettiğinden daha fazla kemik yapar. 35 yaşından sonra, kemik kaybı, kemik yapımından daha fazla olur. Bu nedenle yavaş yavaş toplam kemik kütleniz azalır. Bu kemik kaybı belli bir noktaya ulaştığında, osteoporoz tanısı konur.
Osteoporozun menopoz ile ilişkisi nedir?
Menopoz sonrası azalan östrojen hormonu ile osteoporoz gelişimi arasında doğrudan bir ilişki vardır. Östrojenin azalmasıyla kemik yapımı azalır ve kemiklerde kırık riski artar. Osteoporoza bağlı kırıklardan en çok omurgalarda ve uzun kemiklerin uç kısımlarında bulunan trabeküler kemik yapıları etkilenebilir. Osteoporoz (kemik erimesi) durumlarının yaklaşık %47’si omurlarda, %20’si kalçada, %13’ü bileklerde ve %20’si de diğer kemiklerde gözlemlenmektedir.
Osteoporoz tedavisinde ne yapılır?
Östrojen ilaçları tedavisiyle kol ve kalça kırıklarında yaklaşık %50-60 kadar azalma, kalsiyum takviyesiyle beraber de omurga kemiği kırıklarında ortalama %80 kadar bir düşüş gözlemlenebilmektedir. Bu tedavi uzun dönemli bir tedavidir ve bırakılmamalıdır. En az 5 yıllık bir tedavi sonrasında etkili sonuçlar elde etmek mümkündür. Yürüyüş ve vücudu zorlamayacak egzersizler, sigara ve alkolün bırakılması, doğru bir diyetle kalsiyum alınma oranının arttırılması da kemik erimesi (osteoporoz) tedavisi sürecinde büyük önem taşımaktadır.