Konya
°C
Yeni Meram

ENFLASYON RAKAMLARI

ENFLASYON RAKAMLARI- Mehmet HANÇERLİ- Yeni Meram Gazetesi

A+
A-
09.05.2022 01:07
08.05.2022 13:17
0
1791
ABONE OL

Tam pandemide az da olsa bir nefes alıyoruz derken bu sefer de asrın vebası olmaya namzet enflasyonla sınavdayız. Boşuna dememişler zaten “enflasyon canavarı” diye. Öyle sinsi, ceplerimizin en ücra noktalarına sirayet eden bir istenmeyen misafir. Bir taraftan da siyaseti, idareyi ve hayatı dahi dizayn ediyor.
Çok eski yıllarda alışkın olduğumuz yüzde 60-yüzde 70’li enflasyon rakamlarını AK Parti iktidarı ile tek haneli rakamlara düşürmüştük. Yirmi sene bu canavarla mücadele edildi. Başarılı da olunmadı değil. Ancak pandemi dönemi ardından savaş durumu, arkasından gelen ambargolarla birlikte enflasyon rakamları ülkemizde tekrar yüzde 69,97 rakamlarına ulaştı. Yıllık bu enflasyon rakamı sabit gelirlilerin alım güçlerini yarı yarıya düşürdü. En vahim olanı da 2022 yılı başlangıcından bugüne kadar yaşanan ya da gerçekleşen enflasyon rakamı yüzde 31, 71 oldu.
Sabit gelirlilerin asgari ücrete yapılan yüzde 50’lik zammın ardından ilk 5 ayda hatta ilk 4 ayda yüzde 31,71’i gitti. Burada asıl problem TÜİK tarafından açıklanan enflasyon rakamı yüzde 69,97 olurken Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) tarafından açıklanan enflasyon rakamı yüzde 156,86 olarak gerçekleşti. Eğer açıklanan bu rakam doğruları yansıtmış olsa tam bir felaket.
Geçen sene ile bu sene arasında mukayese yapılırsa, süt ve süt ürünleri, sıvı yağ çeşitleri ile kırmızı- beyaz et ve bazı temel gıda ürünlerinde yüzde 100’ü aşan fiyat artışlarını müşahede ettik. Bu meyanda bütün sektörleri doğrudan etkileyen akaryakıtta yıl bazındaki fiyat artışı ise yüzde 235’in üzerinde. Kaldı ki brent petrolün dünya piyasalarındaki varil başına fiyat artışları yüzde 125 civarında.
Burada enflasyonu tetikleyen en önemli etkenler bütün sektörlerin girdi fiyatları. Et sektöründe elektrik, yem, doğal gaz, su, kira… Hepsini sayabiliriz, fiyatları uçurtuyor. Geçen yıl 50-60 TL bandından tükettiğimiz kırmızı et, 120- 150 TL bandında, beyaz et 15-20 TL civarında iken şu anda 35-50 TL bandına çıkmış durumda.
Bir hakkı teslim edelim, Avrupa’da 3,5-4 Euro civarındaki kıyma fiyatları 8-8,5 Euro civarında seyrediyor. Geçen yıla göre bizde yüzde 100 zamlanan sıvı yağ fiyatları Avrupa’nın bazı ülkelerinde 5 katına çıkmış durumda.
Bir diğer korkutan taraf, enflasyondaki artış sadece gıda sektöründe değil ki. Arsa ve daire fiyatları, kira bedelleri, tüketim malzemeleri, hulasa her şey geçen yıla göre iki katına çıkmış durumda. İçimizi burkan taraf, enflasyon canavarının menfi tutumundan dolayı müminler Ramazan oruçlarını açarken sebze ve meyveden yoksun yaşadılar.
Bayramdan sonra fiyatların tepetaklak düşeceğini bekleyenler de yanıldılar. Bir üretici ve sektörün içindeki akil insan, bundan sonra 15-20 TL’nin altında domates yemesinin mümkün olmayacağını vurguladı. Doğru mu söylüyor acaba?
Enflasyon canavarının beslendiği noktalar belli, girdi fiyatları. Tarımda gübre fiyatları yüzde 152- yüzde 315 civarında artış olmuş. Akaryakıt ve elektrik fiyatlarındaki artış ortada. Doğal gaz fiyatı da cabası. Devlet dışarıdan tedarik edilen enerji girdilerinin bazen yarısını bazen daha fazlasını sübvanse ediyor. Bu sübvanse ne zamana kadar sürdürülebilecek?
Yine aynı şekilde şu anda pandemiden belki de hiç etkilenmeyen sektör sanayi sektörü. Üretim yapıyorlar, sağ olsunlar. Ancak onlar da elektrik, doğal gaz, iş yeri maliyet ya da kiraları, hammadde fiyatlarında dövize endeksli astronomik artışlar.
Özetlersek bütün fiyatlarda tepeden tırnağa artış söz konusu. Zaten bütün girdiler tsunami etkisi ile ayrıntısız bütün sektörlerde fiyatları yukarı çekiyor. Otomobilinden daire fiyatlarına, temel gıda maddesi, dayanıklı tüketim maddeleri…Örnekler çoğaltılabilir.
Bir önemli konu da savaş sonrası özellikle Rusya’ya uygulanan ambargodan dolayı enerji fiyatlarındaki fiyat artışları zaten uçmuştu, daha da uçacak. Bu zamlar imalata ve dolayısıyla üreticiye yansıyacak. Zaten kimse de Avrupa’daki enflasyon rakamlarının yüzde 5,2’lere çıktığına inanmıyor. Un, şeker, et, sıvı yağ gibi gıda maddelerinin yüzde 100-500 civarında arttığı Avrupa’da enflasyon yıllık bazda sadece yüzde 3 mü arttı? Güldürmeyin Allah aşkına.
Siyasetçilerin enflasyon canavarı ile olan mücadelesi, girdi maliyetleri, sübvanse, sabit gelirlilerin alım gücü, küçük esnafa nefes aldırma, kiralar, vs. vs. konularında başarıları, idareleri belirleyecek.
Kemer sıkılabilir, bazı fedakarlıklarda bulunulabilir ve bulunulacaktır. Ancak ahir kelamda insanlar ailenin midesinden geçene ve aile bütçesine bakıyor.
Öyle ya da böyle ekonomik mücadelede başarılı olmak oldukça önemlidir.

HABER YORUMLARI
  1. Henüz yorum yapılmamış.
    İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.