ŞEHRİN BEDESTENİ VAR

Bedesten, Farsça bir kelime. Türkçe anlamı da içerisinde bez, mücevher, silah ve değerli malların satıldığı kapalı çarşı demek. Konya'mızın bedesteninde kısmen kapalı alanlar var ancak çoğunlukla açık alanlar. Bedesten Çarşısı tabirine en çok uyan çarşı da, İstanbul'daki Kapalı Çarşı ve Mısır Çarşısı.
Burada satırlara dökmeye çalıştığımız bir yapıdan ziyade, bedesten havası. Peki yeri nerede derseniz, Valilik binası ile Aziziye Camisi arasında kalan genişçe bir alan. Sınır olarak da çoğunluğu Meram Belediyemiz sınırlarında kalırken Karatay Belediyemiz sınırlarına da kısmen giriyor. Yani Konya'nın eskimez yerleşim birimi. Sağ olsun, önceki yıllarda Büyükşehir Belediyemiz tarafından bedestendeki dükkan ve iş yerlerinin tamamı restore edildi. Kanalizasyon ve diğer altyapılar yenilendi. Zeminde asfalt ve bordür olan yol üst yapısı da değiştirildi.
Bedestene yakışan bir düzenleme yapıldı ve çehresi değişti. Çehreyi değiştiriyorsunuz ancak alışverişin şekline müdahale edemiyorsunuz. Eskiler bilirler. Düğün ve toplu alışverişlerde kayınpeder, kayınvalideler, gelin, damat, olmazsa olmaz hala-teyzeler ve diğerleri koro halinde alışveriş yapılırdı. Altın, pırtı, ayakkabı, terlik vb. bütün ihtiyaçlar alınır, hatta damat efendinin Romanson kol saati de zinhar unutulmazdı.
Alışveriş öğleye kadar tamamlanır ve acıkan zevata tandır kebabı yedirilir. Garibim kayınpeder, bütün faturaları ya o anda ya da sonradan öder. Sahi, en hakiki sponsor babadır ve kayınpederdir.
Bedestende belediye ekipleri altyapı ve cephe çalışmasını yaparken umur görmüş bir esnaf, “Buraları altınla kaplasak dahi insanlar alışveriş şeklini değiştirmedikçe iş yapamayız.” diyordu. Öyle doğru bir söz ki. Koro halindeki alışverişleri anlatmaya çalıştık, tabii ki özet olarak.
Ya şimdi? Sözlü gençler el ele veriyorlar. Hem AVM gezip hem de kafalarına göre alışveriş yapıyorlar. Hala, teyze, anne, baba yok. Varsa belki sponsor kayınpederin kredi kartı var. Cömertçe harcanmayı gerektiren sponsor kart. Bu söylediklerimiz de geçmişte kaldı. Şimdilerde sözlüler bir kafede waffle yerken ihtiyaçlarını internet ortamından alıyorlar. Bu sistemde sponsorun kartına da gereke yok, kart numarası kafi.
Orta yaş ve üzeri insanların sıkça uğradığı tarihi bedestene sıkça uğrarız. Belki buradaki insanlar eski iş yerlerini, ahilik ruhunu, alışverişte her şeyin para olmadığını, ortamdaki samimiyeti, ikinci kat dar merdivenle çıkılan terzi dükkanlarını görmek için giderler. Kim bilir belki de İstanbul yapımı ekmekkadayıfını, parça kumaşları, oklava, senit, yatak-yorgan, tel kadayıfın tazesini almaya ve görmeye gidiyorlardır.
Bazı olgun insanlarınız yorulur. Kapu Camii batısındaki sıcak simit ve çay bulunan işletmede simit yer. Simitin az geldiği daha iri gövdeli hemşehrilerimiz ve Konya'nın yerlileri illa ki fırın kebabını yanında soğanlı ile yiyecekler. Daha ne mi var, yağ somunu. Bedesten esnafı etliekmekte olduğu gibi içini evde eşine (horantasına) hazırlatır ve iki tane yağ somunu öğleyin sizlere ömür olur.
Etliekmek ve tereyağlı böreği anlatmaya gerek yok. O bizim klasiğimiz. İçi bol yap abi. Karatay tarafında Ahmet Efendi Çarşısı civarında bir iş adamımız, kişi başı düğün yemeği vermeye başladı. Aşçı takımı neydi Konyalılar? Yoğurt çorbası, etli pilav, irmik helvası, bamya, irmik helvası, etsiz pilav, zerde, herhalde atlamadık.
Müsaadenizle bir soru soracağım. Konya'nın yerlisi, eski yerlileri pilavın üzerine bütün et mi kapatırdı yoksa suyu süzülmüş bamya mı? Ben bilmem, bilsem sormam zaten efendim.
Hafta sonları en azından her ay bazen 15 günde bir bedestene uğrarız. Bedestende aşk var, muhabbet var. Satıcı ve alıcı birbirlerini insan olarak görüyor. Alışverişin şekli sanal değil daha bir dokunmatik ve temaşalık, görmelik.
Ne hikmettir bilinmiyor ancak Mevlana Çarşısı'nın yıkılan yerine yapılan Sayın Kurum'un emekleri, büyükşehirin emeği olan çarşıda bedesten havası yok.
Şehrin batısındaki bulamadığınız her türlü yiyecek, giyecek ve farklı nostaljik eşyaları bedestende bulabilirsiniz.
Bedestende, lahmacun yok, pizza yok, waffle yok, ayaküstü yiyecekler yok.
Bir gün ailenizle birlikte çocuklarınızı da yanınıza alarak bedesteni gezin, görmeyen aile fertlerine gösterin. Acıktığınızda da bir bedesten tiridi yedirin. İnanın, unutamayacağınız bir gün yaşayacaksınız.